17 Aralık 2017 Pazar

Tavuklarda ve Kümeste Tavuk Biti Temizliği.


Kırmızı tavuk biti (Dermanyssus gallinae) evcil kümes hayvanlarında özellikle de yumurtacı tavuklarda görülen bir gece parazitidir. Toplam yaşam süresi, bir larva ve iki nimfal aşama dahil en uygun şartlar altında bir hafta içinde tamamlanabilir. Yumurta, larva ve nimf gelişimi için 15-35 derece sıcaklık ile % 60 ve üzeri nispi nem ideal ortamlarını oluşturur.

Kırmızı tavuk bitleri gün içerisinde tavukların bulunduğu ortamlarda yarık ve çatlaklarda gizlenirler geceleri gizlendikleri yerlerden çıkarak tavuklara gelir ve kan emerler. Beslenmek için 1-2 saat kanatlıların üzerinde kalmaları yeterlidir. Yeni kan emmiş bitler parlak kırmızı renktedir, kan sindirilmeye başladıktan sonra renkleri giderek koyulaşır ve sonunda renksiz hale gelirler. Kırmızı tavuk biti birçok ülkede yaygın olarak görülmekte ve problemler yaratmaktadır. Bunlar tavuk sürülerinin sağlığı ve hayvan refahı etkileyerek önemli bir sorun oluşturmaktadır. 

Bu konuyla ciddi anlamda 2016 yılında ilk defa kümesteki hayvan sayısının artması ve farklı tahinlerde kümese katılan gurk civcivlerimin benim farkına varmamam nedeniyle  ölmeye başladığında ancak farkına varabildim. Aşırı miktardaki boyun ve kasık bitleri nedeniyle kümesteki toplam hayvan sayısının% 25-30 oranında kayba uğradım. Bu kayıplara baktığımda Haziran ayından sonra çıkan civcivlerde olağan üstü bir üreme gördüğümü kayıpların %70-80 oranının bu grupta olduğunu söyleyebilirim. Yetişkin olan ve erken olan civcivlerde bit sorunu ile fazla uğraşmadım.

Bu olay kümes içeresinde daha fazla dikkatli olmam gerektiğini ve tavukların yaşam ortamlarında bir miktar değişiklik yapmam gerektiğini bana acı bir dersle öğretti. Yetişkin olan tavukların bu sorunla başa çıkma ihtimali yetişkin olmayanlara göre 3-4 kat daha fazla olduğunu gördüm. Ve alacağımız 2-3 basit önlemle hepsinden kurtulamasak bile olağanüstü boyutlarda artmasını engelleyerek sağlıklı kümes ortama oluşturabiliriz. Şayet ilaç kullanmak istemiyorsanız aşağıdaki yöntemleri uygulayın faydasını göreceksiniz.
 
Yaz kış tavuklara toprak ve toz banyosu yapabilecekleri yağmur ve kardan korunaklı toprak banyo havuzları oluşturun.
 
Kümeslerin içlerini temizleyerek kopan tüy parçaları ve tavuk pisliklerinin olağanüstü boyutlara ulaşmasını engelleyerek küllü ve tozlu bir zemin oluşturun, bu aynı zamanda tavukların ayak sağlıkları açısından da oldukça faydalıdır.
 
Ve en önemlisi kümesi yakmak yakın gitsin, yenisini yaparsınız. İşin esperisi ama kümes içerisinde kolonya veya ispirto kullanarak kıyı köşe bucak ve delikleri yakarak mevcut bit popülasyonları üzerinde baskı unsuru oluşturarak üreme oranlarını azaltmak 

Bu arada sularına çok az sirke katmayı unutmayın. 3 aşamalı tavuk bitiyle ilgili videom mutlaka izleyin. https://www.youtube.com/watch?v=Q-y6WcJIELE

Herkese sağlıklı kümesler dilerim.
 https://www.youtube.com/edit?o=U&video_id=PjDnraqymJc

16 Aralık 2017 Cumartesi

Bahçede Tavuk Bakma Maliyeti

Yumurtada bizi kandırıyorlar da bira üstün körü geçtiğim bir konu vardı. Tesis ve bina barınak ne derseniz deyin bunlar bir kenara bırakırsanız, bir tavuğun yıllık bakım masrafı nedir. bütün bunları ben son kullanıcı ve amatör bir tavukçu olarak hesaplayacağım. Nede olsa ben köyde değil şehirde yaşıyorum buğday, mısır. yulaf veya arpa yetiştirme şansım yok.

Herhangi bir zahireciye gittiğimde alış fiyatlarım. Buğday 1,35kr. Mısır 1,35Kr. Buğday Kırığı 1,35kr. Mısır Kırığı 1,60kr. Yumurta Yemi 1,60kr. (çuval hesabı alırsanız 5tl. kazancınız oluyor 😏) olarak alıyorum. Tavukların en sevdiği yem mevsim şartlarına göre değişiklik göstermekle birlikte 1. Bugday 2. Mısır 3. Yumurta yemi (bu zıkkımı sevdiremedim yarısını döküyorlar) şeklinde devam ediyor. Civcivlerin gelişimi için etlik civciv yemi alıyorum bulurlarsa bayılıyorlar anaçlar olmasa civcivler kalmıyacak.
 Şimdi aşağıya bir tablo oluşturalım. Yeriniz varsa piyasa şartlarında tavuk bakarsak bize getirisi götürüsü ne olur hesaplayalım.

Tavuk
Yıllık Yumurta Verimi Ortalama
Yem Tüketimleri
Yumurta Fiyatı Kuruş Olarak Satılırsa Getirisi
Günlük
120 gr.
Aylık
3,6kgr.
Yıllık
43,2kgr.
0,5
0,75
1
1,25
1,5
Ligorin
280
0,17krs
5,1krs
61,2krs
140
210
280
350
420
Welsummer
220
0,17krs
5,1krs
61,2krs
110
165
220
275
330
Hacı Kadın
100
0,17krs
5,1krs
61,2krs
50
75
100
125
150
Benim Tercihim %50 Bugday, %25 Mısır, %25 Yumurta Yemi
Bu tablo kümeste bakılan tavuk için oluşturduk bu tabloya göre tanesi 20 liradan ferik alınıp 3-4 ay bakılsa bile dışardan tanesi 0,75 kuruştan alınan yumurta hesabıyla az yumurtlayan bir ırkta bile size getirisi olmaktadır. bu hesabın içersinde tavukların doğada serbestçe dolaşıp otlamasını yiyebileceği yem miktarındaki azalmayı saymıyorum.  Bu hesabı görüpte hani 1,5 liradan yumurta satan yerlere ne demeli...
 
Ayrıca şunu belirteyim tavuklar doğal öğütücüler gibidir. Evlerden çıkan evsel gıda atıkları olsun yararlı atıkları temizleyerek bahçedeki haşeratı temizleyerek sizin bütçenize katkı sağlar. İmkanınız varsa mutlaka tavuk besleyin KAZANIRSINIZ..
itirazı olan varsa cevaplarım?

 

Tavuklar Yumurtlamıyor 2


Evet son yazımdan bu tarafa yaklaşık 1 aylık bir süre geçti, hani ya arada bir merak edip bakan varsa tavuklarım halen yumurtlamaya başlamadı. Toplam süre olarak baktığımda 3 aylık bir süreyi geride bıraktım  birkaç gün %50 verimi geçmeme rağmen halen %30 yumurta verimi ile dönmeye çalışıyorum. Şu an sonuçtan çok umutsuzluk olarak tavuklarla aramda soğuk savaş olarak sürüyor.

Başlıca olumsuzluk faktörlerini sıralarsam;

·         Aşırı sıcak ve soğuk. Bu aşamada en ideal mevsim şartlarına sahibim

·         Yetersiz yem durumu. Bunu da eleyeceğim, güvercin ve kumrulardan ötürü üç öğün sabah öğlen ve akşam düzenli ve makul bir yemleme var.

·         Tüy değişimi olabilir ama tavukları çoğu tüy dökmeyi bitirmelerine rağmen verim halen çok uzaklarda. Ticari işletme değilim bireysel olarak uğraşıyorum yoksa hepsini ya satar yada keserdik.

·         Gurk durumu genlerinde hint melezi ve Sussex kanı var kolay gurk oluyorlar ama horozlar asla hint genleri taşımıyor ama arka planda hint genlerimi taşıyorlar acaba diye düşünmeye başladım. Naçizane teklifim mümkünse kümeste hiç hint bulundurmayın şartlar iyi olumu sürekli gurk oluyor. Melezin melezi de olsa hint tarafı ağır basıyorsa yandınız. Size iki resim aynı fiziksel özelliklerine sahipler ama biri mart ayından beri 3 defa gurk oldu diğeri asla.

·         Hastalık durumu diyeceğim, buda değil sağlıklı bir kümes ortamı var (dışkılamaları da normal) geriye ne kaldı acaba?

Bütün bu olumsuzluklara rağmen tavuk kümesine yeni civciv ve tavuklarla beraber yeni ırklarda katmayı başardık. Aaustralorp safkan, Legorn safkan ve sasso melezleri yetişmeye devam ediyor. Yetişirlerse legorn horozlarıyla melezleyip Amerika'yı tekrar keşfetmeye çalışacağız. Gerçi benim düşündüğümü herhalde binlerce kişi düşünmüş olmalı ama gel gör ki bunla ilgili sağlıklı bir çalışmaya rastlamadım.

Benim gibi kendi uğraş alanınız da bilginiz varsa paylaşırsanız daha verimli olur çalışma yapan illa  vardır ama yoksa neticeyi 1 yıl sonra buradan yeni melezler yetişmeye başladığı zaman göreceğiz. Herkese bol bol yumurtalar.

bu arada videolarıma buradan bakabilirsiniz.





Tavuklar Yumurtlamıyor 1

Yazmakla yazmamak arasında kararsız kaldım. Yaşam şartları olarak gezen tavuklar yetiştiriyorum ve tavukların yaşadığı alanları ihtiyaçlarını fazlasıyla karşılamalarına rağmen yetişkin olan 15 tavuk ve 1 horozdan sadece günlük bu ara 1-2 yumurta zar zor alabiliyorum. tavuklarım 2 ay öncesine kadar 15'te 12 yumurtluyorlardı, 9 yumurtanın üstü normal bir durumdu. (bu süreçte 2-3 tavuk gurk durumdaydı.)
Ama işler gurk tavukların yumurtadan civcivleri çıkarmasıyla değişti. Birbirlerinin yavrularına karşı acımasızca saldırdıkları için yavruların hepsini ayrı bir yere aldım. Bir süre sonra gurk tavuklarım tekrar yumurtlar oldu ama oda çok kısa sürdü. Gurk tavuklar hızlı bir şekilde ikinci kez gurk olunca, onlara diğer tavuklarda eşlik etti aynı anda 7 (yedi) tavuğun yumurta olmasa bile gurk yattığını gördüm.

Bu süreçte diğer çok iyi yumurtlayan tavuklarda yumurtlamayı 1'er 2'şer keserek azalttılar. Çiftlik tavuğu yetiştirmediğim için her gün yumurtlasın diye hayvanlara baskı yapmıyorum ama yumurtayı kesmelerindeki nedeni de merak etmeden geçemiyorum. Hızlı bir şekilde araştırma yoluma gittim birçok sebebi aşağıda paylaştım ama...

·        Bazıları sıcak havalara bağlamış, sıcak havaların tavukların yumurtlamaları üzerindeki etkisine değinmiş tamam kabul ediyorum ama bütün tavukların yumurtlamayı kesmelerini tam olarak açıklamıyor.

·        Bazıları hayvanların su içme ve suyla ilgili sıkıntıları olduğunu söylemiş. Benim tavukların yaşam alanlarında 2 günde bir taze su takviyesi yapıyorum ve su kaplarını olabildiğince temizleyerek taze su içmelerini sağlıyorum bunun suyla ilgili bir problem olduğuna inanmıyorum.

·        Gün ışığı yetersizliğine değinmişler. İyide zaten yaz mevsimindeyiz ışığı en bol aldıkları mevsim güneş ışığını bu mevsim iyi değerlendiremezlerse kışın hiç yumurta yapmamaları gerekir HAKSIZMIYIM.

·        Tavukların yaşlı olmasına bağlamışlar. 4 tanesi 2014-2015 yumurta çıkışlı, hadi onlara yaşlı dersek bütün kalanlar 2016 yumurta çıkışlı ve en yüksek yumurta verimine sahip olduğu zaman bu zamanlar bu da mantıklı değil.

·        Yeteri kadar yem yememeleri az beslenme durumuna bağlamışlar. Yem yememe ve az beslenme durumunu da es geçeceğim. Yeteri kadar yem veriliyor +bahçede dolaşma ve beslenme imkanları da tanıyoruz + ve yararlı evsel gıda atıklarından da faydalanıyorlar. Buda olmadı ya dimi.

Gel gelelim asıl meseleye bence kümesteki baskın ırkın rolüne (bu meseleyi araştırıp incelemek lazım) Her ne kadar sürü psikolojisine sahip olmasalar da kümeste horozdan sonra sözü geçen tavuklar (genelde tünekte en üstte uyurlar) bence serbest gezen tavuklarda yumurta faktörünü etkileyen en büyük etken. Baskın ırk tavukları ne yapıyorsa diğer tavuklarda bir şekilde onları takip ediyor.

Bu tarih itibariyle baskın ırk tavuklarını teknik takibe alıyorum ne zaman yumurtlamaya başlayacaklar ve diğer tavukların ne yapacak bu kısa bir zaman dilimi içerisinde öğrenme imkanım olacak. öğrendiklerimi buradan yazmak üzere görüşürüz.

Bu arada videomu izlerseniz sevinirim:https://youtu.be/2S7AfFui-8Q 

Not: Yazdıklarımı bir yerlerde gerçekten okuyan birileri varsa görüşleri benim için değerlidir. Onun için her zaman YORUM ve ELEŞTİRİLERİNİZİ bekliyoruz.

 

 



 

9 Aralık 2017 Cumartesi

Tavuklar Hakkında


Evcil tavuklar 200-300'den fazla yumurtlarken, yabani akrabaları 20-30 yumurta yumurtlayıp kalan zamanlarını doğaya adamışlardır. (boş zamanlarını yoga ve zen yaparak geçirirler)

Tavuklar 5-10 saniye uçabilme (zıplama) yeteneğine sahiptirler. Bahçede başı boş köpek saldırısına uğrayınca bir tanesi uçarak kaçmaya çalışmıştı. bir daha geri dönmedi. Kesin uçmayı öğrenmiştir SİZCE.
Rivayetlere göre dünya üstündeki tavuk sayısı insan nüfusunun 5-6 katı kadar varmış. Toplam ne kadar tavuk yapıyor hesaplayamadım.
Kapitalist bir yapıya sahiptirler, karın tokluğuna çalışıp yediklerinin 3-5 katı kadar bir değer üretebilirler, performans düşüklüğü iş hayatlarının sonu olabiliyor.
Tavukların neden yumurtlamamak istediklerini öğrendim, acı reseptörleri varmış. Düşünsenize yılın her günü doğum yaptığınızı, yumurtlamanın doğuma eş değer sancı olduğunu bir yerde okumuştum acıyı siz düşünün.
Renkli bir kişiliğe pardon görüşe sahip hayvandır iletişim ve haberleşme tekniklerini kullanır. (bu çakallığı en çok horoz yapar) Birbirleriyle iletişim kurarlar hatta gurk tavuklar yumurta içindeki yavrularıyla iletişim halindeymiş.
Konuşmalarınıza dikkat etmeniz gerekebilir. Çünkü tavuklar 100'den fazla yüzü hafızasında tutabilir.  (polis merkezinde bu adamı tanıyorum arkadaşıma şiddet uyguluyor diyebilir hatta hakkınızda tanık bile olabilir.)
Çektiğim Videomu da İzleyebilirsiniz. ( https://www.youtube.com/watch?v=JjRtrCP30F8 )
En büyük tavuk yumurtası 340gr. (oooooo benimkiler 60gr. yumurta çıkarcam diye dünyayı yıkıyorlar 340gr düşünemiyorum bile)
Fobiniz olmasa bile literatürde tavuk korkusu varmış. Tavuk korkusunun adı neydi, bak şimdi unuttum şeydi. ııııımmmhhh
Çektiğim Videomu da İzleyebilirsiniz ( https://www.youtube.com/watch?v=sWMd7FRFt1E )
Dinozorlarla akraba olan bu canlılar kretase çağında hayatımıza girmedi ama o kadarda yakın değil yaklaşık 8000 yıllık bir geçmişi olduğu düşünülüyor.
450 milyon yumurta tavuğu olduğu sanılıyor. 450.000.000 X 250 = 115.000.000.000 civarında çiftliklerde yumurta üretiliyor sanırım. Bu rakama benim kümesteki tavuklar dahil değil.
Günümüz tavukları ortalama hayatı boyunca kendi ağırlıklarının 1,5 katı oranında kalsiyumu vücutları tarafından işlenerek yumurta kabuğu haline getirerek tüketmektedirler.
Bildiğimiz yumurtanın %65'i sudan oluşmaktadır. Yani 60gr. bir yumurtanın kabaca 39gr. sudan ibarettir.
Tavuklar ağırlıklarının 4 katı kadar kuru madde üretirler ki bu bütün canlılar içinde en yüksek verimlerden birini oluşturur (kabaca 500Kg bir ineğin 16 ton süt üremesine bedel bir rakam)
Devam ederiz sanırım biraz yarım kaldı.

her zaman YORUM ve ELEŞTİRİLERİNİZİ bekliyoruz.

7 Aralık 2017 Perşembe

Doğal Ortamda Tavuk Verimliliği


Verim nedir? Bence kaynak sonuç ilişkisi içersin de girdi ile çıktı aradaki farktır. Fark ne kadar (+) pozitifse o işten kazancı ne kadar (-) negatifse o işten zararı anlatır.
 Daha önceleri bir yazı yazmıştım ''Bahçede tavuk bakma maliyeti nedir'' adlı yazımda ''İmkanınız varsa mutlaka tavuk besleyin kazanırsınız'' demiştim. Tüm bunları söylerken oluşturduğum tablo üzerinde göstererek kazançtan bahsetmiştim. Ekim ayından itibaren 9 aylık bir periyot hatta 1 yıl bile olabilir, (bu demek oluyor ki bir yıl daha bir şeyler yazmam garanti) tavuklara yaptığım masraflar ve bunun karşılığında aldığım yumurtaları ortaya koyarak çok elit olmayan bir kümesten de ne kadar verim alabiliriz hesaplayacağız.

 Elimizi çenemize yaslayıp tabloya bakarak hımmmm derken insanların amatör olarak uğraştıkları bu işlerden bir şeyler alıp alamayacağının sağlamasını yaparken kendi verimliliğimizi de test etme imkanı bulmuş olacağız. Sonuçta bakarsınız belki organik tavuk ve yumurtası işinde çiftlik kurarız.
 Verileri haftalık olarak atmak daha anlaşılır ve kolay olacaktır diye düşünüyorum. Tavuk sürüsü içersin de alttan gelen civcivlerinde katılımıyla sürümüz büyürken  yetişmekte olan yarka ve civcivlerle Ekim ayından başlayarak doğala en yakın beslenme şartlarında tavukların yumurtlama durumu ve verimin buraya aktaracağım.

Yeni nesil sak kan Australorp ve Ligorin civcivler tavuk olup yumurtlamaya başlayınca bizim denklemde nasıl değişim olacak bunu göreceğiz. Oluşturduğum tablodaki bütün veriler birebir gerçek olacak. Amatör düzeyde yumurta verimini artırmaya dönük ekstra bir ilave ekleme ve çıkarma olursa da onu buradan paylaşmakta hiç sakınca görmüyorum.

Tabloya gelince 8 Ekim den başlayarak her hafta burada yayınlayacağım.

Hafta Zaman Aralığı Yumurtayan
Tavuk
Alınan
Yumurta
Kümes
Verimi (%)
Kümes Popülasyonu
1. Hafta 01 - 07.10.2017 15 31 29,52 34
2. Hafta 08 - 14.10.2017 15 30 28,57 34
3. Hafta 15 - 21.10.2017 15 33 31,43 34
4. Hafta 22 - 28.10.2017 15 26 24,76 34
5. Hafta 29.10-04.11.2017 15 10 9,52 34
6. Hafta 05 - 11.11.2017 15 21 20,00 34
7. Hafta 12 - 18.11.2017 15 20 19,05 34
8. Hafta 19 - 25.11.2017 15 26 24,76 34
9. Hafta 26.11-02.12.2017 15 26 24,76 34
10. Hafta 03  - 09.12.2017 15 25 23,81 34
11. Hafta 10 - 16.12.2017 15 15 14,29 34
12. Hafta 17 - 23.12.2017 15 22 20,95 34
13. Hafta 24 - 30.12.2017 15 25 23,81 34
14. Hafta 31 - 06.01.2018 8 3 5,36 9
15. Hafta 07 - 13.01.2018 8 0 0,00 9
16. Hafta 14 - 20.01.2018 8 3 5,36 9
17. Hafta 21 - 27.01.2018 8 12 21,43 9
18. Hafta 28.01 - 03.02.2018 8 6 10,71 9
19. Hafta 04 - 10.02.2018 8 36 64,29 9
20. Hafta 11 - 17.02.2018 7,71 42 77,78 9
21. Hafta 18 - 24.20.2018 7 25 51,02 14
22. Hafta 25.02 - 03.03.2018 7 20 40,82 14
23. Hafta 04 - 10.03.2018 7 24 48,98 14
24. Hafta 11 - 17.03.2018 7 22 44,90 14
25. Hafta 18 - 24.03.2018 8 39 69,64 14
26. Hafta 25 - 31.03.2018 9 44 69,84 14
11,37 22,54 30,98 22,65

Hafta Zaman Aralığı Yumurtayan
Tavuk
Alınan
Yumurta
Kümes
Verimi (%)
Kümes Popülasyonu
27. Hafta 01 - 07.04.2018 10 48 68,57 14
28. Hafta 08 - 14.04.2018 11 60 77,92 14
29. Hafta 15 - 21.04.2018 12 64 76,19 13
30. Hafta 22 - 28.04.2018 12 60 71,43 13
31. Hafta 29.03 - 05.05.2018 11 59 76,62 13
32. Hafta 06 - 12.05.2018 11 62 80,52 13
33. Hafta 13 - 19.05.2018 10 54 77,14 13
34. Hafta 20 - 26.05.2018 10 60 85,71 13
35. Hafta 27.05 - 02.06.2018 8,29 55 94,78 18
36. Hafta 03 - 09.06.2018 8 44 78,57 18
37. Hafta 10 - 16.06.2018 8 51 91,07 18
38. Hafta 17 - 23.06.2018 8 42 75,00 21
39. Hafta 24 - 30.06.2018 8 42 75,00 21
40. Hafta 01 - 07.07.2018 8 40 71,43 22
41. Hafta 08 - 14.07.2018 8 36 64,29 22
42. Hafta 15 - 21.07.2018 8 29 51,79 22
43. Hafta 22 - 28.07.2018 8 31 55,36 22
44. Hafta 29.07 - 04.08.2018 9 34 53,97 22
45. Hafta 05 - 11.08.2018 9 40 63,49 22
46. Hafta 12 - 18.08.2018 10 26 37,14 22
47. Hafta 19 - 25.08.2018 10 33 47,14 22
48. Hafta 26.08 - 01.09.2018 10 30 42,86 22
49. Hafta 02 - 08.09.2018 11 27 35,06 22
50. Hafta 09 - 15.09.2018 11 25 32,47 22
51. Hafta 16 - 22.09.2018 11 29 37,66 22
52. Hafta 23 - 30.09.2018 11 36 46,75 22
9,67 42,96 64,15 18,77


Tavuk kümesimden videolar